Ο Απρίλιος 2010 της Λέσχης Φιλελλήνων Πράγας

      Το ημερολόγιο για το μήνα Απρίλιο ήταν γεμάτο από ελληνικές εκδηλώσεις. Την Τετάρτη 7 Απρίλιου 2010 έγιναν τα εγκαίνια της Έκθεσης Εικόνων Σύγχρονων Εικονογράφων Βοημίας και Μοραβίας στην Ορθόδοξη Εκκλησία του Ευαγγελισμού της Παναγίας στην οδό Na Slupi της Πράγας. Από τον ίδιο ναό είχε ξεκινήσει την Τρίτη 19 Ιανουάριου 2010 η πομπή του Αγιασμού των υδάτων στον ποταμό Μολδάβα με χοροστατούντα τον Μητροπολίτη Πράγας κ. Χριστόφορο, Αρχιεπίσκοπο  Τσεχίας και Σλοβακίας. Για την ανάμνηση αυτής της εκδήλωσης, που οργανώθηκε για πρώτη φορά μετά από 70 χρόνια παραμονής των Ελλήνων εδώ, βγάλαμε μερικές φωτογραφίες για το αρχείο μας και ανεβάσαμε δύο από αυτές στο ιστολόγιό μας για να τις δείτε. Με χαρά συναντηθήκαμε, λοιπόν, εκείνη την Τετάρτη 7 Απριλίου μπροστά στην εκκλησία με τον κ. Ευθύμιο Παπαδόπουλο μέλος της Λέσχης και η συνάντηση ήταν σύντομη, γιατί μας περίμενε στο Γινόνιτσε το Ινστιτούτο Διεθνών Σπουδών της Σχόλης των Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου του Καρόλου. Με τους φοιτητές του Πανεπιστημίου μιλήσαμε για τα Ελληνόπουλα του 1948 και προβάλαμε ένα ντοκιμαντέρ γυρισμένο εκείνη την εποχή.
      Η Λέσχη Φιλελλήνων Πράγας είχε οργανώσει, όπως γράψαμε, για την επέτειο της 25ης Μάρτιου 1821 μια σειρά δικών της εκδηλώσεων, αλλά τα μέλη της παραβρέθηκαν και το Σάββατο 10 Απρίλιου 2010 στο εορταστικό βράδυ για τον ίδιο σκοπό, που οργάνωσε η Ελληνική Κοινότητα στην Πράγα. Όλοι συνομίλησαν, χόρεψαν και διασκέδασαν.
      Έλειψε τον Απρίλιο η ελληνική ταινία; Σίγουρα όχι. Την Παρασκευή 16 Απριλίου αντί του καθιερωμένου Κινηματογραφικού Καφενείου στο χώρο μας, τα μέλη της Λέσχης μαζί με άλλους Έλληνες από την Πράγα, την Χούντλιτσε και το υπόλοιπο κοινό, παρακολούθησαν στον κινηματογράφο Lucerna την ταινία «Αθήνα–Κωνσταντινούπολη» του Νίκου Παναγιωτόπουλου. Την προβολή τίμησε με την παρουσία του ο πρέσβης της Ελλάδας. Τον τιμήσαμε κι εμείς πιο πριν, την Πέμπτη 15 Απρίλιου 2010, όταν ο κ. Κωνσταντίνος Κοκόσσης, μίλησε στους φοιτητές και το κοινό, με θέμα «Greece and the Current Ecomomic Crisis» στο Ινστιτούτο Διεθνών Σπουδών της Σχόλης Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστήμιου Καρόλου στο Γινόνιτσε. Η απλή και εύστοχη ομιλία του και η ζωντάνια της παρουσίας του μας συνόδεψαν από τις 17.00 μέχρι τις 19.00 στην αίθουσα αρ. J1034 και μετά στο δρόμο μας για το σπίτι.
      «Γευτείτε τα Βαλκάνια!» είχαμε γράψει στο ημερολόγιο για την Παρασκευή 23 Απρίλιου ώρα 19.00. Να μην ξεχάσουμε αυτήν την εκδήλωση του Βουλγαρικού συλλόγου Zaedno. Ήταν ένα ξεφάντωμα στην ωραία παλιά αίθουσα Všebaráčnická Rychta κοντά σε πλατεία της Μικρής Πόλης Πράγας. Πλήθος ενηλίκων αλλά κυρίως μεγάλη συμμετοχή της νεολαίας, που χόρεψε από παραδοσιακούς χορούς μέχρι βαλκανικό ρόκ και τσιφτετέλι. Γευτήκαμε όχι μόνο την ατμόσφαιρα μιας γνήσιας βαλκανικής βραδιάς καμαρώνοντας το χορευτικό συγκρότημα Bulgari του Συλλόγου Zaedno αλλά και την βαλκανική κουζίνα, στο τραπέζι νούμερο 5 και την ελληνική. Τις μελιτζάνες παπουτσάκια είχε φτιάξει η Μαρία Πρικρύλοβα κατά την συνταγή που έμαθε στο μάθημα ελληνικής κουζίνας «Μαγειρεύουμε με τη Βιολέττα» της Λέσχης μας.
      Τις εκδηλώσεις του μηνός Απριλίου ολοκλήρωσε την Παρασκευή 30 Απρίλιου 2010 το δείπνο εις μνήμην του Λυσίμαχου Παπαδόπουλου, διδασκάλου, Έλληνα πατριώτη και ταλαντούχου συγγραφέα. Τη συγκινητική συνάντηση είχε οργανώσει με τη βοήθεια της Γεωργίας Ζέρβα και της Ανδρονίκης Βαλέντοβα η κόρη του Λυσίμαχου που ήρθε για το σκοπό αυτό από τον Καναδά, Αθανασία Πόκορνα-Παπαδόπουλου, η οποία άνοιξε την εκδήλωση μιλώντας εκ βαθέων για την ζωή και το έργο του πάτερα της. Η Τατιάνα Χαλίδου και η Μάρθα Ελευθεριάδου διάβασαν κείμενα από το βιβλίο του Λυσίμαχου Παπαδόπουλου «Νόστιμον Ήμαρ». Η Κατερίνα Χαβλίνοβα έπαιξε στην κιθάρα και τραγούδησε με την επική φωνή της που μας γέμισε δέος, τα αγαπημένα τραγούδια του δασκάλου της, από το «Άξιον Εστί» του Οδυσσέα Ελύτη: Ένα το χελιδόνι και Της αγάπης αίματα. Η συγκίνηση κορυφώθηκε στο τέλος, όταν η πρώτη δασκάλα, που συνόδεψε τα παιδιά του εμφυλίου από το Μπούλκες στην Τσεχοσλοβακία, η κυρία Μαρίκα Ματσερίδου, με τη γνωστή της καλλιέργεια και εκφραστικότητα, απήγγειλε από στήθους το ποίημα Χώμα Ελληνικό του Γεωργίου Δροσίνη. Χειροκροτήσαμε θερμά και κρατήσαμε ενός λεπτού σιγή στη μνήμη του Λυσίμαχου Παπαδόπουλου. Στο βίντεο είδαμε λίγες εικόνες με τη μορφή του, τραβηγμένες στην επαρχία από ένα ταξίδι-επίσκεψη στις επαύλεις, όπου έζησαν και μεγάλωσαν τα Ελληνόπουλα που κατέφυγαν στην Τσεχοσλοβακία. Πολλά απ’ αυτά, οι μεσήλικες τώρα πλέον πρώην μαθητές του, παρακολούθησαν την εκδήλωση και είχαν την ευκαιρία να δειπνήσουν μαζί, να συζητήσουν και να πιουν κρασί στη μνήμη του, καλεσμένοι από την κόρη του δασκάλου τους.
      Ο Έλληνας πρέσβης κ. Κοκκόσης που έκλεισε πριν απ’ αυτό τις ομιλίες, με τον απλό και ζεστό λόγο του, σε ταυτόχρονη μετάφραση από τον Μιχάλη Ζέρβα, επαίνεσε τον αείμνηστο Λυσίμαχο Παπαδόπουλο, γιατί αποτέλεσε τη βάση και την ψυχοπνευματική υποδομή που αγκάλιασε, ανέθρεψε και ανέδειξε όλον τον ταλαιπωρημένο ελληνικό πληθυσμό και κυρίως τα μικρά παιδιά εκείνης της εποχής. Τα δύο βιβλία του με ιστορικές μαρτυρίες στα τσέχικα και τα ελληνικά, έχουν τίτλο «Παιδιά της θύελλας, Μνήμες και μαρτυρία για τα προσφυγόπουλα του 1948 ύστερα από 50 χρόνια» και «Νόστιμον Ήμαρ, Ιστορία, προσωπικές μαρτυρίες και καταγραφές για τη μεγάλη προσφυγιά του 1949 και 1950 στην Τσεχοσλοβακία». Εκδόθηκαν το 1998 και το1999 αντίστοιχα. Το πρώτο έχει επανεκδοθεί από την Λέσχη Φιλελλήνων για τα μέλη, κυκλοφόρησε ξανά από το 2000.
      Εμείς θυμόμαστε τον Λυσίμαχο και ως τον πρώτο πρόεδρο της Ελληνικής Κοινότητας Πράγας, με τον οποίο συνεργαζόταν για να γράψει «Τσεχο-ελληνικό λεξικό του δρόμου» το 1993 η πρώτη μας πρόεδρος Λύδια Κόπετσκα, που οποία επίσης με τον μακαρίτη Ηλία Ζγκάφα συχνά οργάνωνε τα κοινά προγράμματα της Ελληνικής Κοινότητας και της Λέσχης Φιλελλήνων. Μέχρι σήμερα θυμόμαστε π.χ. το εορταστικό βράδυ του Σάββατου τις 15. 12. 2001 «Ο Αϊ Νικόλας για μικρούς και ενήλικους».
      Μίλαν Κόνετσνυ

     Mgr. Milan Konečný