Ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός

      Στις 2 Μαρτίου 2009 καλωσορίσαμε στα γραφεία της Λέσχης μας τον Μακαριώτατο Αρχιεπίσκοπο Πράγας και Μητροπολίτη Τσεχίας και Σλοβακίας κ. Χριστόφορο. Ο κ. Χριστόφορος, επίτιμο μέλος της Λέσχης Φιλελλήνων Πράγας, πραγματοποίησε στην αίθουσά μας διάλεξη με θέμα «Ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός». Ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόφορος ανήγγειλε πρώτα-πρώτα την ίδρυση του εντελώς καινούργιου συλλόγου «Δαμασκηνός» στην Πράγα, σύλλογος ανοιχτός και για τα μέλη της Λέσχης Φιλέλληνων Πράγας. Ο Άγιος Ιωάννης γεννήθηκε στη Δαμασκό και συγκαταλέγεται μεταξύ των σπουδαιότερων Πατέρων και Θεολόγων του 8ου αιώνα. Ο πατέρας του Σέργιος ήταν λογοθέτης στην κυβέρνηση του χαλίφη (Άμπδ-ελ-Μαλέκ 685-705). Ελευθέρωσε τον αιχμάλωτο μοναχό Κοσμά, διδάσκαλο από τη Νότια Ιταλία, ο όποιος δίδαξε στον γιο του αριθμητική, γεωμετρία, μουσική, αστρονομία, ρητορική, διαλεκτική και ηθική κατά Πλάτωνα και Αριστοτέλη. Όταν ο Σέργιος πέθανε, ο χαλίφης (Ουαλίδ ο Α΄ 705-715) διόρισε τον Ιωάννη πρωτοσύμβουλο του χαλιφάτου. Την εποχή του εικονομάχου αυτοκράτορα Λέοντα Γ' (717-741) ο Ιωάννης έγραφε επιστολές υπέρ των εικόνων. Ο Λέων o Γ΄ συκοφάντησε τον Ιωάννη στον χαλίφη της Δαμασκού ως προδότη. Ο χαλίφης διέταξε να κοπεί το δεξί χέρι του Ιωάννη. Ο ίδιος ο Ιωάννης έθεσε το χέρι στην εικόνα της Δεξιοκρατούσας Θεοτόκου και προσευχόταν να τον θεραπεύσει δίνοντας της την υπόσχεση να γράψει ύμνους για τον Υιό της και την ίδια την Παναγία. Το επόμενο πρωί όταν ξύπνησε, το χέρι του είχε κολλήσει θαυματουργικά. Αργότερα ο χαλίφης Ομάρ Β' (717-720) κίνησε διωγμό κατά των χριστιανών και ο Ιωάννης - μαζί με τον αδελφό του Κοσμά - έφυγε από την Συρία στα Ιεροσόλυμα, παίρνοντας μαζί του την θαυματουργή εικόνα της Παναγίας, γνωστής ως Παναγιάς της Τριχερούσας. Έγινε μοναχός στη περίφημη Μονή του Αγίου Σάββα, όπου έμεινε μέχρι το θάνατό του (749). Ξανάγραψε για την τιμή των ιερών εικόνων. Τα έργα του Άγιου Ιωάννη διακρίνονται σε δογματικά, αντιρρητικά, απολογητικά, ηθικά, ομιλίες, ερμηνευτικά, αγιολογικά και υμνογραφικά. Ο κ. Χριστόφορος μίλησε επίσης για την οκτωηχία, που ήταν γνωστή ως σύστημα απ' τον καιρό του 6ου αιώνα και στη συνέχεια καθιερώθηκε στην Ορθόδοξη Εκκλησία με την Οκτώηχο του Ιωάννου Δαμασκηνού. Η διάλεξη συνοδεύτηκε από προβολή πολλών θαυμάσιων εικόνων.

      Μίλαν Κόνετσνυ